Η νεοελληνική μαζική μετανάστευση προς την Αμερική άρχισε περί τα τέλη του 19ου αιώνος. Θα κορυφωθεί την εικοσαετία 1900-1920 και η Ελλάδα θα χάσει το 8% του συνολικού της πληθυσμού. Κάθε χρόνο άδειαζε το 1 έως 1,5% των κατοίκων κάθε περιοχής. Περίπου 25.000 άνθρωποι εγκαταλείπουν την πατρώα γη ετησίως και ξεκινούν για την αμερικάνικη “Γη της Επαγγελίας” μύθος που αναμφισβήτητα διαπότισε και τον Πυργετό.
Από τα στοιχεία που κατάφερα να συγκεντρώσω περίπου 25 άνθρωποι εγκαταλείπουν σταδιακά τον Πυργετό και μια χώρα οικονομικά εξουθενωμένη και πολιτικά αβέβαιη και ξεκινούν για το τόπο που υπόσχεται πλούτο, ευημερία και ευκαιρίες για όλους, με την ελπίδα να γυρίσουν σύντομα με χρήματα.
Οι Πυργετιανοί που μετανάστευαν στις ΗΠΑ, εκτός από τη σωματική ικανότητα, δε διέθεταν άλλο προσόν. Ήταν πιθανόν περιορισμένης μόρφωσης (γνώση γραφής και ανάγνωσης) και μερικοί ίσως να είχαν τελειώσει το Δημοτικό.
Ορισμένοι πήγαν και γύρισαν και το έκαναν αυτό πάνω από μια φορά και μερικοί έμειναν μόνιμα.
Ενδεικτικό του ότι οι Πυργετιανοί και πολλοί άλλοι Έλληνες πήγαιναν με πρόθεση να μείνουν προσωρινά στην Αμερική, είναι το γεγονός ότι έφευγαν κυρίως μόνο άντρες σε αντίθεση με τους μετανάστες από άλλες χώρες.
Αιτίες της Μετανάστευσης:
1.Οι άθλιες συνθήκες ζωής, πείνα και δυστυχία.
Το κρέας δεν το δοκίμαζαν παρά μόνο δύο φορές το χρόνο.Το κρεμμύδι, η μπομπότα και η ελιά ήταν το μόνιμο φαγητό του και η ένδυση ακόμη καθίστατο προβληματική.Ζούσαν σε πλινθόκτιστες σύρτες-τρώγλες οπού τα δωμάτια τις διαβίωσης της οικογένειας ήταν δίπλα με τον στάβλο των ζώων.
2.Μεγάλο ρόλο έπαιξαν και οι πράκτορες των μεταναστευτικών γραφείων και των ατμοπλοϊκών εταιρειών που διαφήμιζαν τον πλούτο και τις ευκαιρίες που παρουσίαζε η Αμερική.
3.Να ξεχρεώσουν το κτήμα τους η ότι άλλο χρωστούσαν.
Οι μικροϊδιοκτήτες εκείνη την εποχή ήταν στο έλεος των τοκογλύφων, που τους προστάτευε ο Νόμος με την προσωπική κράτηση για χρέη.
4.Να κάνουν μια δουλειά στον τόπο τους.
5.Να προικίσουν τις κορες τους ή αδελφές τους.
6.Να φτιάξουν ένα καλύτερο σπίτια.
7.Να αγοράσουν χωράφια.
Το ταξίδι και η άφιξη στις ΗΠΑ:
Το ταξίδι απαιτούσε αρκετά χρήματα και οι πράκτορες ή οι τοκογλύφοι που θα δάνειζαν το απαραίτητο για τα ναύλα ποσό, ζητούσαν εξασφάλιση. Έτσι μικροκτηματίες με υποθηκευμένα κτήματα ήσαν πολλοί μεταξύ των μεταναστών.
Βέβαια και για τους τελείως φτωχούς και ακτήμονες υπήρχε τρόπος, τους δέσμευαν με συμβόλαια εργασίας που περιείχαν σκληρούς και καταχρηστικούς ορούς και με αυτόν τον τρόπο ξεχρέωναν τα ναύλα τους.
Πολλοί Πυργετιανοί έφταναν στο λιμάνι της αναχώρησης αντίκριζοντας για πρώτη φορά θάλασσα και πλοία.
Το ταξίδι με το πλοίο κράτουσε συνήθως 3-4 εβδομάδες και ήταν φριχτό.
Το πλήθος των μεταναστών κυρίως ταξίδευε τρίτη θέση,
που σήμαινε ότι οι μετανάστες ήταν στοιβαγμένοι στο κατάστρωμα και σε απελπιστικά στενούς χώρους κάτω από αυτό.H πολυκοσμία, οι αναθυμιάσεις των εμετών από την ναυτία, η απόπνοια των σωμάτων των επιβατών και η έλλειψη στοιχειώδους καθαριότητας έκαναν την ατμόσφαιρα αποπνικτική.
Σε κάθε επιβάτη δινόταν με την επιβίβασή του στο πλοίο ένα κουτάλι, ένα πιρούνι και μία τενεκεδένια καραβάνα για τη σίτιση.
Στο λιμάνι της Νέας Υόρκης μετά την αγκυροβόλιση του πλοίου οι μετανάστες επιβιβάζονταν στις βάρκες της Υπηρεσίας Αλλοδαπών που τους περίμεναν για να τους μεταφέρουν στο περίφημο Ellis Island.
Εκεί μέσα στις στοές των γραφείων απογραφής, οι μετανάστες περνούσαν τον υγειονομικό έλεγχο. Οι υγιείς συνέχιζαν. Όμως οι άρρωστοι υποχρεωνόταν να γυρίσουν στο πλοίο και παραδινόταν στην ατμοπλοϊκή εταιρία για επαναπατρισμό, γεγονός που τις έκανε προσεκτικές στην επιλογή των επιβατών.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ:
a) http://www.ellisisland.org/
b) http://el.wikipedia.org/
c) http://www.koutouzis.gr/metanastes.htm
d) http://www.facebook.com/topic.php?uid=170069547711&topic=12666&post=70217
e) http://virtualschool.web.auth.gr/1.3/Praxis/BoravouEmigration.html
f) http://pontosforum.4.forumer.com/index.php?showtopic=5824
g) Αντωνίου Σεραφείμ, 1998 Ταξιδεύοντας, Η δική μου Αμερική τεύχος 4, σελ. 100-107.
h) Εφημερίδα Καθημερινή, Επτά ημέρες (1996,15/12) Αφιέρωμα σ. 2-31
i) Moskos Charles C, 1977, Greek Americans, Struggle and success, Englewood Cliffs.
j) Χασιώτης Κ. 1993, Επισκόπηση της Ιστορίας της νεοελληνικής διασποράς, Βάνιας.
k) Μπάμπης Μαλαφούρης Οι Έλληνες της Αμερικής 1528-1948 (New York, 1948) .
l) Οικονομικός Ταχυδρόμος, 1997, Ειδικό τεύχος, σ. 54.
m) Papaioanou George 1985, The Odyssey of Hellenism in Amerίca Patriarchal institute for Patristic Studies.
n) Διασχίζοντας τον Ατλαντικό, Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ κατά το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, εκδ. Πόλις, Ιωάννα Λαλιώτου.
o) Άτλας της Ελληνικής Διασποράς.Εκδόσεις Αλέξανρος.